Weekly #50: Welke rol speelt Europa in de wereld van morgen?
Europa staat voor een keuze: Meer soevereiniteit of een federaal Europa
De oude unipolaire wereldorde, gedomineerd door Amerikaanse hegemonie, maakt plaats voor een nieuwe realiteit: een wereld waarin soevereine natiestaten opnieuw het uitgangspunt vormen voor internationale samenwerking. De BRICS-landen zaten als eersten op deze koers en nu hebben de Verenigde Staten deze draai onder Trump ook gemaakt. Niet langer staat wereldwijde dominantie centraal, maar het opbouwen van volwassen relaties tussen onafhankelijke staten die hun eigen defensie, economie en grenzen beheren. Washington verlangt van zijn bondgenoten geen onderwerping, maar volwassen partnerschap op basis van soevereiniteit.
In Europa zien we juist een tegengestelde beweging. De Europese Commissie, onder leiding van Ursula von der Leyen, reageert op de geopolitieke chaos met een centraliserende reflex. Onder het mom van ‘eenheid’ worden lidstaten gedwongen zich te conformeren aan Brussel. De recente waarschuwing van Kaja Kallas aan Oost-Europese landen om vooral niet deel te nemen aan de Russische herdenking op 9 mei toont hoe ver deze controledrift inmiddels reikt. Landen als Slowakije, Hongarije en Servië — die kiezen voor diplomatieke neutraliteit en nationale autonomie — worden publiekelijk terechtgewezen. De Turkse oud-admiraal Gürdeniz gaf dit proces treffend weer toen hij de NAVO omschreef als een ‘zombie-alliantie’ die haar strategische relevantie heeft verloren, en waarin soevereine belangen structureel ondergeschikt zijn gemaakt aan westerse ideologie.
Deze tweedeling speelt zich niet alleen af in het domein van macht en diplomatie, maar ook in de wereld van beeldvorming. Terwijl de Verenigde Staten een begin hebben gemaakt met het afbouwen van overheidssturing van publieke perceptie — zoals de ontmanteling van USAID en het beruchte Global Engagement Center - blijft Europa miljarden uitgeven aan NGO’s en mediaplatforms die niet zelden contractueel verplicht zijn om EU-beleid op het gebied van klimaat, migratie en diversiteit uit te dragen. Deze opgetuigde façade van maatschappelijke betrokkenheid produceert een zogenoemde preferente waarheid — een gecureerde werkelijkheid waarin alleen datgene doorklinkt wat het beleid versterkt.
Tegen deze achtergrond publiceren we het derde deel van ons drieluik over de ideale samenleving. Het federale Europa dat Von der Leyen nastreeft — een gecentraliseerd blok met gezamenlijke defensie, economie en een gedeelde ideologie — botst met de aard van de mens. De mens is geëvolueerd om te leven in kleinschalige, samenhangende gemeenschappen waarin identiteit, vertrouwen en verantwoordelijkheid natuurlijk ontstaan. Een supranationale eenheid daarentegen vergt indoctrinatie, disciplinering en het onderdrukken van lokale en regionale voorkeuren. Nationalisme in een federale context is dan ook geen spontane binding, maar een construct dat alleen met ideologie en dwang in stand kan worden gehouden — precies wat we vandaag binnen de EU zien.
De vraag is dan ook: erkent Europa dat de wereld onomkeerbaar is veranderd, of blijft het vasthouden aan een droom van eenheid die steeds verder afdrijft van de realiteit en van de menselijke maat?
In deze Weekly komen de volgende onderwerpen aan bod:
Geopolitiek
Van Westerse wereldorde naar de wereld van morgen
EU drijft wig tussen Oost en West-Europa
Turkse oud-admiraal: ‘NAVO is zombie alliantie geworden’
Geld & Economie
Hoe veilig zijn Amerikaanse Treasuries?
De comeback van de visie van Jacques Rueff
ING vraagt klanten naar herkomst crypto transacties
Maatschappij & Cultuur
Marco Rubio en Mike Benz over vrijheid van meningsuiting
EU geeft miljarden aan NGO’s om alternatieve werkelijkheid te construeren
Een intrigerende blik op de ideale samenleving (Deel 3)
Video’s
Oud-generaal van Kappen over de ‘preferente werkelijkheid’
Wie begon de oorlog in Oekraïne?
Giorgia Meloni: ‘Make the West Great Again’
Gary Gensler over Bitcoin versus andere cryptomunten
Grafieken
Importheffingen Trump zetten rem op wereldhandel
Goudmarkt weer in balans na dislocatie
Evenveel transacties in stablecoins als met Visa
Bitcoin wint terrein tegenover andere cryptomunten
Bedrijven kopen steeds meer Bitcoin
Kapitaalstromen vloeien weg van Amerikaanse aandelenmarkt
Abonneren?
Wil je ook voorsprong door kennis? Vul dan hieronder je e-mailadres in en klik op de gele ‘Subscribe’ knop om te abonneren en deze updates te blijven volgen.
Toegang tot de wekelijkse update van Boon & Knopers kost €9,95 per maand of €99,95 per jaar.
Ben je al abonnee van Geotrendlines, dan kun je de volledige update lezen door op ‘Sign in’ te klikken en vervolgens het e-mailadres in te vullen waarmee je een account hebt op Geotrendlines. Abonnees hebben al toegang en hoeven dus niet op de ‘Subscribe’ knop te klikken. Heb je als abonnee toch problemen met inloggen? Stuur dan een e-mail naar info@boonknopers.com.
Boon & Knopers wordt mogelijk gemaakt door abonnees. Door te abonneren kunt u deze wekelijkse updates blijven lezen.
Geef een abonnement cadeau!
Graag attenderen we je op de mogelijkheid om een abonnement op deze Boon & Knopers weekupdate cadeau te geven. Via onderstaande knop kun je vrienden, familie of collega’s laten kennismaken met onze wekelijkse analyses.
Dat kan al voor €9,95 voor een maandabonnement of voor €99,95 voor een jaarabonnement. Klik op onderstaande knop voor meer informatie.
Studentenkorting
Ben je student en wilt je ook graag abonneren op onze wekelijkse updates? Neem dan contact met ons op door vanaf het e-mail account van de universiteit een bericht sturen naar info@boonknopers.com. Studenten kunnen voor een gereduceerde prijs van €59,95 per jaar abonneren.
Geopolitiek
Van Westerse wereldorde naar de wereld van morgen
Deze week zei Ursula von der Leyen in een interview met de Duitse krant Die Zeit dat het Westen zoals we dat kenden niet meer bestaat, verwijzend naar de diplomatieke frictie met de Verenigde Staten en de aanhoudende oorlog in Oekraïne. En toen de Amerikaanse vice-president J.D. Vance twee maanden eerder in zijn toespraak voor de Conferentie van München twijfels uitte over de gedeelde waarden van Europa en de Verenigde Staten, reageerden Europese regeringsleiders geschokt.
Zowel von der Leyen als Vance durven te erkennen dat de wereldorde zoals het Westen die kende verleden tijd is. Maar hun reacties daarop konden niet meer van elkaar verschillen. Waar von der Leyen zich vastklampt aan een Europese Unie die als federale macht haar plek in een nieuwe wereldorde moet opeisen, verwelkomt Vance de veranderingen en pleit hij voor een Europa van soevereine staten, niet langer afhankelijk van Washington.